Rollo May

Ρόλλο Μαίη

(1909-1994)

η κατάθλιψη δεν είναι παρά 

η αδυναμία να 'δούμε' κάποιο μέλλον

       

δεν είναι το μίσος το αντίθετο της αγάπης, 

αλλά η απάθεια, η αδιαφορία

εισαγωγή

Ο Μαίη είναι ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς ψυχοθεραπευτές, ο άνθρωπος που εισήγαγε τον υπαρξισμό  του Heidegger το 1956 στις ΗΠΑ. Ένας από τους μαθητές του ήταν και ο Γιάλομ.

Yιοθετεί ένα καθαρά φιλοσοφικό μοντέλο, αντί του ιατρικού (χημικού) της ψυχανάλυσης, που δίνει έμφαση στο άτομο (ως ψυχική μονάδα), στο σθένος του, τις τύψεις  και την δημιουργική αγωνία του, αυτή που μας κάνει ανθρώπους (όταν δεν δραπετεύουμε από αυτή).

Ο Ρόλο Μαίη

Ο Ρόλο ήταν το πρώτο από τα έξι παιδιά μιας φτωχής και χαμηλού μορφωτικού επιπέδου αμερικάνικης οικογένειας στο Οχάιο των ΗΠΑ. Είχε μια δύσκολη παιδική ηλικία και αναγκάστηκε γρήγορα να αναλάβει την ευθύνη των αδελφών του (η μεγαλύτερη αδελφή του διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια), ιδιαίτερα  μετά τον χωρισμό των γονιών τους, όταν μεγάλωναν πια με μια ανεπαρκή μητέρα, που συχνά τους εγκατέλειπε.

Πήρε το πτυχίο του από το Κολέγιο Όμπερλιν και ένα πτυχίο Θεολογίας από τη Θεολογική Σχολή Γιούνιον το 1938. Το 1940 σπούδασε ψυχανά-λυση, σαν μαθητής του Άντλερ. Ξεκίνησε το διδακτορικό  στο Πανεπι-στήμιο Κολούμπια, αλλά πριν αποκτήσει το πτυχίο του, προσβλήθηκε από φυματίωση (το 1942). Κινδύνεψε να πεθάνει και αναγκάστηκε να περάσει 18 μήνες σε σανατόριο.

Κατά τη διάρκεια αυτής της καταθλιπτικής περιόδου  μελέτησε τις απόψεις του Freud και του Kierkegaard περί άγχους. Άρχισε να εργάζεται ως ψυχαναλυτής από το 1946. 

άγχος ή ενοχή;

το μεγάλο δίλημμα, το μόνιμο συγκρουσιακό μοτίβο της ανθρώπινης ύπαρξης.

αυτός που ασκεί την ελεύθερη του βούληση κι αγωνίζεται με υπευθυνότητα για αυξημένη αυτο-συνείδηση, βιώνει ένα υγιές, φυσιολογικό άγχος,

εκείνος όμως που (από φόβο) δεν την ασκεί και επιλέγει να παραμένει γαντζωμένος στην προστασία των γονέων (ή των πάσης φύσεως γονεϊκών υποκαταστάτων), ταλαιπωρείται από την ενοχή.

το ανθρώπινο δίλημμα

το παράδοξο της ανθρώπινης ύπαρξης είναι η διπλή όψη της ανθρώπινης φύσης, που μας καθιστά μοναδικούς στο σύμπαν: ενώ είμαστε αντικείμενα (με την έννοια ότι υπάρχουμε σωματικά, άρα έχουμε εμπειρίες, μας συμβαίνουν περιστατικά), είμαστε ταυτόχρονα  και υποκείμενα της εμπειρίας, αφού την ερμηνεύουμε, εκτιμούμε και κάνουμε επιλογές σχετικά με την εμπειρία μας, της αποδίδουμε δηλαδή νόημα.

η αίσθηση του τραγικού 

η ανάπτυξη του ατόµου (αλλά και των κοινωνιών), η ανάδυση της αίσθησης ταυτότητας, δεν είναι παρά μια σειρά από διαφοροποιήσεις και χωρισμούς, που μεγαλώνουν διαρκώς το χάσµα (το ρήγµα) της πρωταρχικής συγχώνευσης (με τη μητέρα ή τη φύση), άρα πάει δυστυχώς πάντα μαζί με την ενοχή, για όλα εκείνα που εγκαταλείπουμε πίσω μας για να πάμε μπροστά.

''θάρρος δεν είναι η έλλειψη απόγνωσης, 

αλλά η ικανότητα να προχωράς μπροστά παρά την απελπισία'.                                                                                                                 Ρόλο Μαίη

η αξία του μύθου

Ο May θεωρεί τον μύθο σαν το σημαντικότερο όχημα για την παροχή νοήματος στη ζωή, αφού μας δίνει μία αίσθηση ταυτότητας, αλλά και αίσθηση κοινότητας, στηρίζει τις ηθικές μας αξίες και προσφέρει ένα μέσον αντιμετώπισης των μυστηρίων της δημιουργίας. Οι καλύτεροι μύθοι είναι εκείνοι που ενθαρρύνουν μίαν αίσθηση συγγένειας μεταξύ των ανθρώπων.

"Ο μύθος είναι ένας πρόσφορος τρόπος απόδοσης νοήματος σε έναν κόσμο δίχως νόημα. Οι μύθοι αποτελούν αφηγηματικά πρότυπα που δίνουν σημασία στην ύπαρξή μας".

"η δίψα για μύθους είναι μία δίψα για κοινότητα 

το να είναι κανείς μέλος της κοινότητας του 

σημαίνει να συμμερίζεται τους μύθους της". 

μπορείτε να διαβάσετε



'Υπαρξιακή Ψυχολογία',
εκδόσεις Επίκουρος, Αθήνα 1980. Πρόκειται για επτά άρθρα κορυφαίων αμερικανών υπαρξιστών ψυχοθερα-πευτών, από τα οποία δυο είναι του Μαίη.
'Το νόημα του άγχους', το 1ο του βιβλίο (1950),
εδώ ο Mαίη πραγματεύεται την έννοια του άγχους και υποστηρίζει ότι ύπαρξη χωρίς άγχος δεν είναι μόνον αδύνατη, αλλά ότι κι αν ήταν δυνατή, θα ήταν τελικά μη ανθρώπινη.
Κυκλοφορεί από τις εκδ. Ύψιλον, Αθήνα 2010.

Μεταξύ άλλων ο Μαίη δίδαξε για τρία χρόνια στην Ελλάδα (στο κολέγιο Anatolia) και στην ορολογία του κρατά ελληνικούς όρους, όπως agape, philia και eros.

είπε:

τρέχει πιο γρήγορα

όποιος έχει χάσει το δρόμο του

το ΄ναι΄ δεν θα είχε κανένα νόημα, 

αν δεν μπορούσαμε να πούμε και 'όχι'

ελευθερία είναι η δυνατότητα 

να πλάσουμε μόνοι μας τον εαυτό μας

ο ποιητής είναι μια απειλή 

για τη γραμμή παραγωγής

όπως κι ο ερωτευμένος

η μνήμη δεν είναι μόνο το αποτύπωμα του παρελθόντος

είναι και ο χώρος όπου φυλλάσσεται ό,τι είναι σημαντικό για μας

από τις βαθύτερες ελπίδες, ως τους βαθύτερους φόβους μας

τεχνολογία είναι η δυνατότητα να διευθετούμε τον κόσμο 

έτσι ώστε να μη γευόμαστε την εμπειρία του

αφιερωμένο στον Θέμι